Gerrit J de Graag (1909)

Gerrit Johannes DE GRAAG (1909-1938)
Machinist op de grote vaart

Gerrit Johannes de Graag (Gerrit) wordt geboren op 21 oktober 1909 te 's-Gravenpolder, als oudste (en enige) zoon van Johannes de Graag en van Maatje de Jonge. Een jonger broertje wordt maar tien maanden oud. Gerrit is vernoemd naar zijn grootvader van vaders kant, Gerrit Johannes de Graag, die in 1895 overleden is.

Gerrit krijgt vier jongere zussen, Leuntje Agatha (Leu, 1910), Laurina Johanna (Rina, 1913), Johanna Catharina (Jo, 1916) en Anna Pieternella (Annie, 1921).
Daarnaast wordt nog één jongen geboren:Laurus Jacob (1919, na 10 maanden overleden)

Hiernaast een foto van Gerrit met zijn ouders op circa 6-jarige leeftijd, omstreeks 1915.

Na de lagere school volgt Gerrit de ambachtschool in Goes. Hij is niet altijd even braaf, en haalt nogal eens wat kattenkwaad uit. Toch voltooit hij de school, want techniek is en blijft zijn grote passie.

LIEFDE VOOR DE TECHNIEK

Gerrit kiest een opleiding die past bij zijn liefde voor techniek en zijn hang naar avontuur: hij volgt de opleiding tot machinist op de grote vaart.

Op 29 oktober 1929 wordt hem het voorlopig machinistendiploma (koopvaardij) uitgereikt, op 19 november 1930 mag hij in Den Haag het machinistendiploma (koopvaardij) in ontvangst nemen.

Detail uit een schoolfoto van de Ambachtschool aan de Westwal te Goes, circa 1922
Gerrit de Graag ligt vooraan in het midden.

Aan boord van de S.S. Tapanoeli
In het midden Gerrit Johannes de Graag, 5e machinist

DE WIJDE WERELD IN

Als machinist op de grote vaart maakt Gerrit een aantal lange reizen, onder meer naar de U.S.A. en naar Nederlandsch Indië. Als hij weer een keer thuis is ontmoet hij, tijdens een voetbaltournooi in Kloetinge, zijn latere echtgenote Maria Elisabeth Dekker. Hij stuurt haar vanuit de verre havens die hij aandoet altijd trouw een ansichtkaart, evenals aan zijn zusjes in Goes.
Hieronder een kaart aan zijn zusje Annie, dan acht jaar oud, gestuurd vanuit Batavia. Met de S.S. Tapanoeli van de Rotterdamse Lloyd vertrok Gerrit vanuit Rotterdam, via Italië en het Suezkanaal naar Nederlands Indië, alwaar hij begin juni 1929 arriveerde.

TERUG AAN WAL

Op 10 augustus 1933 trouwt Gerrit Johannes de Graag met Maria Elisabeth Dekker. Het huwelijk wordt gesloten op het stadhuis van Goes, gevolgd door de kerkelijke inzegening in de Nederlands Hervormde kerk te Kloetinge.

Al snel is zijn echtgenote zwanger, en beseft Gerrit dat het gezinsleven moeilijk te combineren is met de lange reizen op de grote vaart. Als de autobus-onderneming van zijn oom Adriaan de Graag failliet gaat kan hij, met behulp van zijn vader, het garagebedrijfje op de hoek van de Voorstad en de Zonnebloemstraat in Goes, overnemen. Hier repareert hij allerlei soorten motoren en auto's.

Ze gaan wonen boven de meubelzaak van Sinke-de Graag in de Klokstraat te Goes. In 1934 wordt hier zijn oudste dochter geboren: Maatje Fransina Jannetje de Graag.

Gerrit de Graag bij het garagebedrijfje op de hoek van
de Voorstad en de Zonnebloemstraat te Goes.
De auto is waarschijnlijk een Chevrolet.

Achter het huis van zijn ouders aan de
Middelburgsestraat te Goes (1937).
Gerrit verbergt zijn stok achter zijn rug.
Naast hem zijn vader Johannes de Graag, rechts
zijn dochtertje Maatje en zijn echtgenote Marie Dekker

"...ZIJN GEWICHT IN GOUD"

Vlak daarna openbaren zich de eerste tekenen van naderend onheil. Zijn zuster Leuntje kan zich dat in 1998 nog precies herinneren: "tijdens een voetbalwedstrijd zag ik dat Gerrit steeds door zijn knie ging. Ik vroeg hem na de wedstrijd hoe dat nu kwam. "Ach, een blessure", zei hij. Maar ik geloofde hem niet, d'er was meer aan de hand".

Gerrit krijgt langzamerhand meer last van spierzwakte, met alle gevolgen van dien. Hij kan niet meer zonder stok lopen, een feit waar hij zich erg voor schaamt. Verschillende dokters worden geconsulteerd, maar in Goes komen ze niet verder.
Zijn vader neemt hem uiteindelijk mee naar het Academisch Ziekenhuis in Utrecht. Daar wordt na veel onderzoek de diagnose multiple sclerose gesteld.

Een enorme klap voor Gerrit en zijn familie. Johannes de Graag smeekt de doktoren zijn zoon beter te maken,"al kost het zijn gewicht in goud" Aangezien hij op dat moment een goed lopende zaak in goud en zilver heeft, is dat aanbod niet irreëel.

Maar er bestaat, evenals tegenwoordig, geen behandeling voor zijn ziekte. In de loop van de tijd nemen de verlammingsverschijnselen toe.
De trap naar de bovenwoning aan de Klokstraat wordt een onoverkomelijke hindernis. Zijn dochtertje Maatje kijkt altijd met grote ogen toe als Gerrit door zijn zwager Engel Sinke op de rug de trap op gedragen wordt.

Zijn zus Leu Sinke- de Graag is erbij als hij op 29 september 1938, nog maar 28 jaar oud, overlijdt. Hij is op dat moment volkomen helder, en overtuigd dat hij binnenkort zijn Schepper zal ontmoeten. "Mijn hart brak, het is het ergste wat ik heb meegemaakt" . En zestig jaar na die dag, als ze zelf bijna negentig jaar oud is, heeft ze er nog veel moeite mee om het te vertellen.

Gerrit Johannes de Graag wordt begraven op de Algemene Begraafplaats te Goes. Zijn grafsteen vermeldt de volgende tekst:

VERLOREN MAAR NIET VERGETEN