DRAMA VAN 1944 LEEFT NOG STEEDS IN WESTKAPELLE

DRAMA VAN 1944 LEEFT NOG STEEDS IN WESTKAPELLE

( uit P.Z.C van 26 oktober door Rinus Antonisse)

Voor de vliegers van het Bomber Command van de Royal Air Force is de opdracht van
3 oktober 1944 een eitje. Ze moeten de zeedijk aan de Zeeuwse kust bij Westkapelle bombarderen, krijgen ze 's morgens bij de briefing te horen. Dat is een korte vlucht, als het meezit in 3 uur uit en thuis op de basis. Heel wat anders dan de lange en veel gevaarlijker vluchten naar Duitsland.

Het Bomber Command zet voor de aanval op de dijk 259 vliegtuigen in. Tussen 13.00 en 15.00 trekken ze in formaties van 30 toestellen in 8 aanvalsgolven over het dorp en de Westkappelse zeedijk. Van een precisie -bombardement is geen sprake, vooral tijdens de eerste vier aanvalsgolven missen veel bommen de zeedijk en komen in het dorp terecht. Bij de laatste vier bombardementsgolven wordt de dijk nauwkeuriger getroffen en stroomt het vloedwater het land binnen. De 9e en laatste formatie Lancasters hoeft dan niet meer in aktie te komen, en keert terug naar Engeland.

Voor de inwoners van Westkapelle is het dagelijkse leven onder de bezetting verandert in een nachtmerrie. "De rustige operatie van de geallieerden wordt de zwartste dag uit de geschiedenis van Westkapelle: het dorp krijgt een lading van 1270 ton bommen te verduren.
Weliswaar breekt de dijk door, maar de verwoestingen zaaien ook dood en verderf in de huizen en straten", schrijft Kees Cijsouw in het boek Doelwit dijk...bevrijdingsdrama.
Het boek is bedoeld als een eerbetoon aan de burgerslachtoffers van Westkapelle
(en één in de Javazee gesneuvelde marineman), tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog.
Het bombardement van de 3e oktober 1944 , dat de meeste slachtoffers veroorzaakte, staat daarbij centraal.

In oktober 1999 bracht de Stichting Cultuurbehoud Westkapelle op een expositie de foto's bijeen van bijna alle bewoners die in de oorlog het leven lieten. De belangstelling was groot en uit reacties bleek dat het drama van 1944 nog sterk leefde .Het leidde uiteindelijk tot het boek
Doelwit dijk... bevrijdingsdrama., met een inleiding van Cijsouw, 7 verhalen die door Westkappelaars op de band zijn ingesproken of zijn opgeschreven en een fotografisch overzicht van de omgekomen burgerslachtoffers.
"Een klein monument", noemt Adrie Lous van de Stichting Cultuurbehoud het.

Kees Cijsouw vat het boek bondig samen: de dag waarop Westkappel verdween, een dag waarop 152 inwoners en 5 mensen van elders om het leven komen.
Een dag eerder hebben 2 vliegtuigen boven Walcheren pamfletten uitgegooid, waarin het geallieerde opperbevel waarschuwt voor een aanval en oproept tot onmiddellijke evacuatie.
De waarschuwing komt niet in Westkapelle terecht, via via nemen de bewoners weliswaar kennis van de pamfletten en van een boodschap via Radio Oranje, maar ze kunnen er weinig mee! Waar en wanneer de aanvallen plaats vinden wordt niet gemeld, het door de Duitsers afgegrendelde Walcheren verlaten is onmogelijk. Slechts een klein aantal inwoners verlaat het dorp.

Het zijn vooral de ooggetuige - herinneringen die in het boek een indringende, beklemmende sfeer oproepen.

Doelwit dijk...bevrijdingsdrama.
Burgerslachtoffers van Westkapelle tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog.
Redactie: Adrie Lous, Kees Pouwelse, en Robbert Jan Swiers van de Stichting Cultuurbehoud Westkapelle.
Inleiding: Kees Cijsouw, journalist.
Reeks: Ooggetuigen van de 20e eeuw.
Uitgeverij Den Boer/De Ruiter, Middelburg.
Prijs: € 17,50.

Artikelen uit de PZC