Een meetstrip om 455 kHz IF trafo’s te onderzoeken. Dit gedeelte is ontstaan als spin-off van de IF filter meetstrip.

English?

Voor de geplande bouw van een middenfrekwent uitbreiding van een professionele ontvanger heb ik behalve een aantal goed geteste filters ook een paar niet standaard 7 mm 455 kHz trafootjes nodig. Omdat er wel honderd in de junkbox zitten waarvan niet precies bekend is wat de specificaties zijn, ontstond de wens, net als voor de IF filters, ook hier een eenvoudige meetopstelling voor te bouwen zonder de trafootje erg makkelijk kapot te maken. Een Q- en wikkelverhouding test komt als eerste in gedachten op. Ook moest er met enige vorm van belasting getest worden om een indruk te krijgen niet alleen van de wikkel / Z verhouding, maar ook van het effect op de Q van een reële belastings-Z. Daar volgt dan vanzelf het toepassings gebied uit. Een voorbereiding is ”ohms” meten om de aftakking te bepalen, die zit primair meestal aan de ”koude” kant. En: zit er wel een secundaire in en een parallel C-tje??   Aan de gemeten wikkel-R waarde secundair kun je soms al afleiden of het een ”torren-basiskant” is of een andere soort verwerking   (zeer laag < 1,0 ohm is voor een torren-basis aansluiting, hogere is bijv. voor een filter Z.)

In fabrikanten datasheets (Toko, Murata) zag ik dat dat meten gedaan werd vanuit een zeer hoge Z direct op de hete kant van de resonantie kring. Doe ik dat ook. Ik was niet van plan voor ieder type trafo een andere serie R te gebruiken, als compromis is een voedende serie R van 300 Kohm eruit gekomen. Parallel met een klein C-tje van ongeveer 7 à 10 pF totaal voor frekwentie afhankelijke afregeling. Nadat ook hier het probleem ontstond van HF doortochten vanaf de generator aansluiting is deze R gesplitst in 2 delen. De helft voor het afscherm schotje en de helft erna.   Midden in het afschermschotje zit een klein capaciteits arm doorvoervlakje (para-C !). Dus 2x 150K, met aan de ene kant een vaste C van 15 pF erover, aan de andere kant een trimmer van 20 à 30 pF waar de HF compensatie een beetje mee geregeld kan worden. Dat is belasten met 20 à 100 Kohm samen/parallel met de parasitaire capaciteit van een oscilloscoop probe en dan 100 Hz, 1 kHz, 50 kHz enz., tot 455 kHz doorlopen waarmee het ”zo ongeveer” gelijk wordt afgesteld. Niet extreem belangrijk in deze opzet. Hoe belasten??  Dat is wat ”nattevingerwerk” geworden. We gaan primair voeden via een serie R van 300 K. Secundair hebben we een te verwachten Z van 100 ohm tot wel 10 à misschien wel 20 K Ohm. Uiteindelijk zijn er drie stukjes printplaat gemaakt met op elk een multiturn potmeter en een serie R van ± 5% van die waarde, zodat helemaal nul en problemen daarmee (even niet aan gedacht dat-ie op nul stond...) niet kan. En uitschakelbaar met een jumpertje, kun je de R ”aan/uit” doen en het effect bestuderen. De waardes van de pot’s:   10K, 2K en 500 Ohm, bijbehorende serie R’s   470, 100 en 22 ohm. Ook is er een oogje gedraaid aan de R en daar kunnen we nog een probe aan vast doen. NIET aan de zwakke trafo! Welke grens houden we aan bij het in elkaar zakken van de Q tussen geen belasting en wel een ballast??   Gekozen is om zodanig te belasten totdat na de voedende R van 300K het nivo inzakt (over de resonantie kring dus) tot bijv. 50 % = -6 dB.

Hoge resolutie versie in PDF

Op het massavlak bevinden zich weer een aantal verhoogde massa draden om spoeltjes aan vast te plakken met hun massa-lipje. En een steuntje ( 2 laagjes printplaat) om het trafootje (verhoogd) op te laten rusten. Aan de zijkant een paar strips met dikkere massa draden om de probe massa aan vast te klikken. De trafo aansluitingen naar de HF-voeding, eventueel naar een meetpunt (voor een spoel-aftakking) aan de rand van de strip en naar de ballast-R setjes doe ik met zeer dun teflon wirewrap draad, voorzichtig vastplakken gaat snel aan de dunne pinnetjes en we draaien daarmee de trafootjes niet zo makkelijk een poot uit. Zie ook hieronder voor een "inzoomplaatje".

Omdat mijn LF generator 10-tallen volts kan afgeven, zou ik de 50 ohm 1/8 watt terminator makkelijk per ongeluk kunnen uitroken. Die is daarom wat robuuster gemaakt met 4x 220 ohm R’s parallel van 1/2 watt. Om de totaalwaarde (55) wat te finetunen heb ik er nog extra 680 ohm aan parallel gezet.   En ook dit is een erg handig hulpstukje geworden .....       Een PDF van de versie van deze pagina zoals gepubliceerd in Electron 10-2012.   Walter Geeraert PE1ABR

 

Terug naar de 455 kHz index

De IF-trafo meetstrip Compilation by Walter - PE1ABR - 2024-03-04