Dokter Kuster antwoordt:
Zoals reeds in Hoofdzaken 1/2004 beschreven, zijn er bij geavanceerd onderzoek met MRI-scans bij migrainepatiënten afwijkingen gevonden. Deze lijken op kleine infarcten, doch dat betekent niet dat het ook daadwerkelijk infarcten zijn. We moeten benadrukken, dat het (nog) niet bekend is wat de aard en de betekenis van deze afwijkingen is. Tot die tijd is het speculeren en dat leidt tot -waarschijnlijk onnodige- ongerustheid. De afwijkingen worden lang niet bij alle migrainepatiënten gevonden. De grootste kans op deze afwijkingen hebben patiënten die aan frequente aanvallen van migraine met aura leiden.
De hoofdredacteur reageert:
De raad aan het slot van het betreffende artikel in Hoofdzaken was vooral ingegeven door het teleurstellende feit dat zelfs sommige huisartsen de ernst van migraine bij hun patiënten nogal eens onderschatten. In de tweede plaats kan hij u aan de hand van uw voorgeschiedenis informeren of ook u misschien tot de risicogroep behoort. Is dat laatste het geval, dan is het raadzaam bij de behandeling de aandacht meer te richten op het voorkomen van migraine dan op het couperen van aanvallen.
De heer Hebinck antwoordt:
Iedereen, particulier of ziekenfonds verzekerd, mag de zorgverlener kiezen die hij wil. Als u ontevreden bent over de dienstverlening van de huidige apotheker heeft u het volste recht naar een andere te gaan. U vraagt of dit verstandig is om dat te doen. Als u ontevreden bent is het altijd verstandig een andere apotheker te zoeken bij wie u zich prettiger en veiliger voelt. U moet volledig op de kundigheid van uw apotheker kunnen vertrouwen. Verstandig is het dan ook om bij uw huidige apotheker een overzicht op te vragen van alle gegevens die in de computer staan.. Met dat overzicht van alle geneesmiddelen die u in het verleden hebt gebruikt en eventuele andere gegevens, zoals een allergie voor een bepaald middel, gaat u naar uw nieuwe apotheker. Vanaf dat moment kan deze, als u daar een geneesmiddel komt ophalen, nagaan of het kan worden gecombineerd met eerder door u gebruikte geneesmiddelen. Bij uw oude apotheek worden uw gegevens vervolgens vernietigd. Op deze manier gaat u er alleen maar op vooruit. Omdat uw gegevens maar bij één apotheek volledig zijn, is het niet verstandig om de ene keer bij apotheek A uw geneesmiddelen te halen en de andere keer bij apotheek B. De controle of de geneesmiddelen veilig gecombineerd kunnen worden kan dan niet worden uitgevoerd. Deze onveilige situatie kan ik u alleen maar afraden. Haal uw geneesmiddelen dus altijd bij dezelfde apotheek, maar overstappen naar een andere kan altijd.
Dokter Couturier antwoordt:
Enkele farmacokinetische eigenschappen van sumatriptan: de eliminatie halfwaardetijd van sumatriptan is ongeveer 2 uur. Na meerdere doses kan de halfwaardetijd echter oplopen tot 7 uur. De biologische beschikbaarheid van sumatriptan is 14% na orale toediening, 17% na intranasale toediening (neusspray) en 96% na subcutane toediening (injectie). Sumatriptan wordt uitgescheiden in de moedermelk bij dieren. Bij de mens zijn hierover weinig gegevens bekend. Daarom moet men terughoudend zijn als wordt overwogen sumatriptan te geven aan moeders die borstvoeding geven. Er is één humane studie (bij mensen onderzocht) beschikbaar waaruit blijkt dat Imigran bij de mens nauwelijks in moedermelk komt. Bij 5 vrijwilligers werden de plasma en melk concentraties gevolgd tot 8 uur na een subcutane toediening van 6 mg sumatriptan. De gemiddelde totale uitscheiding van sumatriptan die in de moedermelk werd teruggevonden gedurende 8 uur was slechts 12,6 mcg wat overeenkwam met 0,21% van de totale toegediende dosis van 6 mg. Op basis van deze gegevens wordt aangeraden om na toediening van sumatriptan de moedermelk gedurende 12 uur af te kolven en weg te gooien en de zuigeling in deze periode flesvoeding te geven. Vervolgens kan weer borstvoeding worden gegeven. Dit geldt voor alle toedieningsvormen van Imigran.
Mevrouw Sohier antwoordt:
Een van de lastige zaken van migraine is dat het patroon van de klachten in de loop der jaren kan veranderen. De kunst voor de patiënt is dan steeds weer om met het huidige stelsel aan klachten een zo volwaardig mogelijk leven te leiden. In uw verhaal lijkt het erop alsof uw migraine meer menstruatie-gerelateerd is geworden. Wellicht kan een neuroloog daar meer over zeggen. In uw dagelijks leven zal de stress kunnen verminderen als u in uw agenda rekening houdt met het feit dat de periode rondom de menstruatie een verslechtering van uw conditie geeft. Zowel in uw werk als in uw privé-leven kunt u proberen in te voeren dat u rondom de menstruatie vooral de klussen doet die u dan nog wel redelijk kunt uitvoeren. Dat kunnen meer routineklussen zijn, klussen zonder veel concentratie en denkwerk, klussen zonder veel ooginspanning en zonder veel communicatie. U kunt het gemis aan 'productie' compenseren door de klussen die meer van uw conditie vragen te plannen in de tijd waarin u min of meer kunt verwachten dat u zich beter voelt. Op uw werk lijkt het mij verstandig dit in serieus overleg met uw bedrijfsarts te bespreken. Een frequente uitval van 2 tot 7 dagen valt niet te negeren of te ontkennen. Wellicht is het nodig voor een bepaalde periode een erkenning van een percentage arbeidsongeschiktheid te krijgen (volgens de wet is dit nu nog wel mogelijk). Als u voor een bepaald percentage in de ziektewet of arbeidsongeschiktheidsregeling valt, is het voor uw werkgever gemakkelijker om een invaller voor u te regelen of bepaalde taken (tijdelijk) uit uw pakket te halen. Vaak is in uren minder werken niet de beste oplossing. Ermee leren leven is veel meer de kunst van het aanpassen van uw takenpakket en de prestatiedruk aan uw migrainepatroon en uw conditie.
Dokter Couturier antwoordt:
Ik vraag me af of de gestelde diagnose nog wel klopt?
Inderdaad is mij niet geheel duidelijk wat voor aanvallen dit zijn. Nader onderzoek lijkt me misschien toch wel nodig. Het lijkt ook of er elementen van clusterhoofdpijn door het verhaal heen zitten. Ook andere aandoeningen zijn niet uit te sluiten. U zou nog eens door uw huisarts of door een neuroloog opnieuw moeten worden onderzocht.
Dokter Kuster antwoordt:
U stelt dat u allergisch bent voor antibraakmiddelen. In Nederland zijn er enkele middelen beschikbaar. Die verschillen echter zo van elkaar, dat het mogelijk is dat u voor het ene wel en voor het andere niet allergisch bent. Domperidon geeft in het algemeen weinig problemen. De vraag is verder of u goed zult reageren op de nu voorgeschreven Maxalt smelttabletten. Van Maxalt en de andere triptanen is bekend dat zij niet alleen op de hoofdpijn van de migraine werken, maar ook op de begeleidende verschijnselen zoals het braken. Het is dus heel goed mogelijk dat u daar goed op gaat reageren. Ik adviseer mijn patiënten dan ook om een triptan te gebruiken zonder toevoeging van een antibraakmiddel, omdat dit vaak overbodig is.
Ik heb sinds mijn puberteit migraine, meestal zonder aura, altijd rond de menstruatie maar ook wel daar buiten. Ik gebruik al vanaf het begin triptanen, dus ongeveer 13 jaar. In de menstruatieweek slik ik soms vier dagen achter elkaar Maxalt, één per dag, gemiddeld 5 per maand. Ik word gek van mijn been, omdat ik graag een actief leven lijd. Gisteren belde ik mijn apotheker om te vragen of mijn klachten toch niet voortkwamen uit triptangebruik. Ze bevestigde dit onmiddellijk en noemde 'perifere bloedcirculatiestoornissen' (ook in de benen) als bijwerking van triptanen. Ze raadde mij aan te stoppen met Maxalt. Ik denk dat ze gelijk heeft, maar wat is het alternatief? En komt het nog goed met mijn been als ik stop of is de schade blijvend?"
Mevr. A.v.B. te B.
Dokter Kuster antwoordt:
In het verleden gebruikten migrainepatiënten ergotamine (Cafergot, Ergocoff, e.d.) ter behandeling van hun aanvallen. Een van de vele bijwerkingen van die stof is beenpijn. Patiënten klaagden vaak over pijn in de benen bij staan en lopen en soms zelfs over een gevoel van zwakte, gedurende enkele uren na het plaatsen van een zetpil ergotamine. Bij overmatig gebruik van dit middel ontstonden in zeldzame gevallen zelfs doorbloedingsstoornissen in armen en benen. Dit is een ernstige complicatie van ergotamine en heet ergotisme. Begin jaren negentig kwamen de triptanen ter beschikking. Beenpijn na het innemen van een triptan, waar Maxalt er een van is, komt wel voor, maar veel minder frequent en veel minder ernstig. Doorbloedingsstoornissen van de ledematen komen bij patiënten die geen ernstig vaatlijden hebben vrijwel nooit voor. Hier is zowel bij patiënten als bij proefdieren uitvoerig onderzoek naar gedaan. In de bijsluiter van deze middelen staat in welke gevallen een triptan niet mag worden ingenomen en daar moet iedereen zich wel aan houden. In uw brief lees ik geen contra-indicaties voor deze middelen. Bij overdosering kunnen ook bij triptanen allerlei bijwerkingen ontstaan, maar als u niet meer dan vijf doses per maand gebruikt, komt het mij uiterst onwaarschijnlijk voor dat uw Maxalt doorbloedingsstoornissen in de benen geeft. De in uw brief geuite opvatting van de apotheker lijkt mij onjuist en veel te kort door de bocht. Bespreekt u de zaak nog eens met uw huisarts.
Naar de volgende pagina
Naar de vorige pagina
Terug naar de Migrainerubriek