Traliestinkzwam en andere stinkerds.

Dankzij de overlast van katten in een voortuintje aan de Poorterslaan te Hulst verschijnt hier medio juni 2004 de Clathrus ruber, ook wel de Traliestinkzwam genoemd.

Katten uit de buurt plegen in dit tuintje hun natuurlijke behoefte te doen en de bewoonster van nr. 91 is deze stank beu zo vlak bij de voordeur. De oplossing zou zijn; het planten van exotische grassen in de ‘bloembak’ die de bodem bedekken en weg katten! De planten gedijen goed ondanks ons enigszins kille klimaat. Door de ligging van de huizen is de beschutting hier misschien maximaal en kunnen deze exoten het hier volhouden.

Deze paddestoelensoort wordt in Nederland niet zo dikwijls waargenomen in de buitenlucht. Onze bekende soorten zoals de Grote en de Kleine stinkzwam worden meer gezien en geroken. Even voorstellen……

Mutinus caninus, de Kleine stinkzwam, milde geur.

Foto: Joop Rijnders.

Mutinus ravenelii

Foto: G. van Bernebeek, Malden.

De ontwikkeling van al deze stinkzwammen geschiedt binnen enkele uren vanuit een soort ei, ook wel duivelsei of heksenei genoemd zoals te zien is op onderstaande foto.

Duivelsei van Phallus impudicus, de Grote stinkzwam.

Deze paddestoelen mogen graag in een zandige humusrijke omgeving groeien en wanneer het lente wordt komen de duivelseieren tot ontwikkeling. Deze naam komt nog uit de tijd dat men niet verklaarbare dingen aan duivels en heksen toeschreef. Uit deze eieren komen geen vogeltjes of slangen, maar andere gedrochten waardoor men dacht dat er duivelse krachten aan het werk waren. De walgelijke stank alleen al leek toen iets bovennatuurlijks!

Het vruchtlichaam van de Grote stinkzwam. Nu nog in maagdelijke toestand…….

De top met de olijfgroene, sporendragende, laag gaat pas goed stinken wanneer de zon schijnt en daardoor veel vliegen actief worden. De paddestoel gebruikt deze vliegen voor de sporen verspreiding die door de kadaver lucht worden aangetrokken. Blijkbaar speelt de kleur van het ‘vlees’ in dit geval geen rol. Bovenstaande Grote stinkzwam wordt na een paar uur al druk bezocht door diverse vliegensoorten en zelfs door een naaktslak die het blijkbaar ook lekker vindt en de door de vliegen gemorste slijmdruppeltjes opslurpt.

De achterzijde is reeds kaal gegeten, dit is ook de zuidkant (zonzijde). Men is nu aan de noordkant bezig en binnen een kwartiertje staat hier een kale stinkzwam, de vliegen zijn naar elders en de naaktslak zal de restjes opruimen.

Hier in Nederland komen nog enkele andere soorten stinkzwam voor zoals:

en de zeer zeldzame (exoten) zoals:

Deze laatste als verrassing in een voortuintje met exotische grassen………..

Geen nare kattenluchtjes meer maar……

…. deze kan een walgelijke kadaverstank voortbrengen en dat aan de voordeur.

De grassen op de linker foto; het hoge gras is Miscanthus sin. gracillimus, het lage gras is Ophiopogon japonicus en de bamboe is Phylostachys aurea.

Op de rechtse foto een vers exemplaar. Een weggeworpen stuk aardewerk of is het een lampion ?? Het is een hele verrassing dat dit zomaar in een tuintje groeit.

Sinds 1735 al in Nederland bekend en vaak als standplaats bij exotische gewassen, maar wordt zeer zelden waargenomen. Ook hier zullen de vliegen en  slakken wel raad mee weten. Het mycelium van deze paddestoel is waarschijnlijk met de exotische planten meegekomen of  de vliegen hebben de sporen mogelijk uit de nabije omgeving meegebracht naar deze standplaats. Misschien zijn er in de buurt nog tuinen met dit soort exotische planten en met compost en hout uit tropische landen kunnen er ook allerlei soorten verschijnen die hier eigenlijk uitheems zijn.

Deze is in tegenstelling tot de Grote stinkzwam wel vleeskleurig.

Is de warme (hete) zomer van 2003 verantwoordelijk voor de aanmaak van vruchtlichamen van deze stinkerd en zullen er in de toekomst nog meer verschijnen, ook elders?

De voor ons gewone Grote stinkzwam maakt ook dit jaar buitengewoon veel vruchtlichamen. Het ligt misschien ook aan de dit voorjaar al vroeg zomerse dagen en we hebben al een tropische dag gehad (volgens De Bilt). Het spreekt voor zich dat dit tuintje extra aandacht krijgt vanwege deze zeer zeldzame paddestoel.

Hulst, 20-07-2004

Luciën Noens.