Een kleine enquête

Helpt vitamine B2 nou echt?

Jeannette Weinberg

Hoe consequent zijn we bereid volgens de voorschriften en gedurende een langere periode een middel uit te proberen?

De doorzetters onder ons boeken soms successen op het alternatieve gebied. Het succes blijkt echter meestal een beperkte looptijd te hebben. Ik heb dat zelf ervaren bij het hierna te beschrijven B2-experiment. Hoe zit dat toch? Placebo-effect met beperkte looptijd? Na iedere poging breekt de misère na verloop van tijd toch weer door. Het reguliere gezondheidscircuit knikt instemmend. Onze eigen minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wist immers kortgeleden nog te verkondigen: 'Hoe bestaat het dat huisartsen die jarenlang een wetenschappelijke opleiding hebben gevolgd, zich serieus bezighouden met homeopathie. Terwijl iedereen weet dat je mensen dan gewoon water voorschrijft.' Kort daarna was ik in een apotheek omdat ik bang was voor een holteontsteking; men adviseerde uitsluitend homeopathische middelen. In medisch Nederland is een verwarrende wildgroei ontstaan. Ik moet dit toch even kwijt.

Een voorbeeld van een alternatief middel is het dagelijks gebruik van 400 mg riboflavine, oftewel vitamine B2. Prof. Jean Schoenen, verbonden aan de Universiteit van Luik heeft indertijd twee onderzoeken uitgevoerd naar de werking van B2. Hoofdzaken 1/1999 heeft over dit onderzoek een artikel gepubliceerd, geschreven door Richard van Amstel, met als titel 'Helpt vitamine B2 tegen migraine?''

Het artikel was dusdanig positief dat ik in maart 2001 met het B2-experiment begonnen ben. Binnen een paar weken was het aantal hoofdpijnaanvallen nagenoeg gehalveerd. Ik meldde dit enthousiast op de Mailinglijst Hoofdpijnpatiënten (www.migraine.mailinglist.nu). Uiteraard was ik ook nieuwsgierig naar de effecten bij anderen. De kleine enquˆte die ik vervolgens probeerde uit te voeren, betrof uitsluitend de kleine kring van leden van de Mailinglijst, aangevuld met enkele ex-leden waarvan ik wist dat zij met B2 gestart waren. Uiteindelijk kreeg ik 32 reacties, waarvan ik 28 kon verwerken in een overzicht, dat overigens geen enkele wetenschappelijke pretentie heeft.

Van deze 28 gebruikers zijn 18 mensen gestopt met het slikken van de vitamine en wel om de volgende redenen:

geen baat gehad11
last van bijwerkingen2
verergering van de klachten1
kostenaspect (te duur)1
ziekenhuisopname1
terugkeer klachten na lange klachtenvrije periode2
Totaal18

De 18 mensen die gestopt zijn, hebben het experiment gemiddeld nog redelijk lang vol gehouden:

30 maanden1
9 tot 12 maanden4
6 maanden4
2 tot 3 maanden6
3 tot 5 weken3
Totaal18

Bijna iedereen hield zich strikt aan de voorgeschreven dosering van 400 mg per dag. Een paar mensen verdeelden de hoeveelheid over de dag; het onderzoek van prof. Schoenen gaat uit van een éénmalige dosering bij of na het ontbijt. Drie deelnemers gebruikten B-complex al dan niet met een kleine aanvulling van B2.

Het merendeel van de B2-gebruikers hield een hoofdpijndagboek bij of maakte aantekeningen in de agenda. Een klein aantal stopte met aantekeningen. Die aantekeningen zijn natuurlijk heel handig, maar een mens wordt er niet vrolijker van. Ik ben zelf een redelijk accuraat iemand en dol op overzichten. Maar dit jaar ben ik na jarenlange registratie opgehouden mijn hoofdpijn te noteren. Ik weet het nu wel.

Tien deelnemers meldden het B2-gebruik aan hun arts; een enkeling was maar positief.

Maar hoe zien de resultaten van de doorzetter eruit? Van de 10 mensen die tijdens het onderzoek het B2-gebruik continueerden, meldden 8 een verbetering van hun klachten. Dat is toch een aardig resultaat.

Eèn zeer positieve B2-gebruiker (vrouw) heeft contact gezocht met prof. Schoenen. Als verklaring voor het effect van B2 schrijft hij in zijn e-mail aan haar onder meer: 'Wij denken dat vitamine B2 (400 mg/dag) het hersenmetabolisme verbetert, dat bij migrainepatiënten om 30% verzwakt is. Andere middelen zoals bètablokkers of valproaatzuur werken op de hersenen zelf en verminderen de reactie op interne of externe stimuli.'

Magnesium is overigens ook een populair middel op de Mailinglijst Hoofdpijnpatiënten, dat vaak samen met vitamine B2 gebruikt wordt. Alhoewel weinig mensen echt minder klachten kunnen melden, zijn de bijwerkingen van magnesium wel 'handig': betere stoelgang, minder spiertrillingen, minder beenkrampen en een betere nachtrust.

Op internet is het een en ander te vinden over B2 en magnesium. Als wetenschappelijke onderbouwing voor het gebruik van vitamine B2 kwam ik alleen het Belgische onderzoek tegen. De meest uitgebreide informatie is te vinden op: www.kopzorgen.nl/onderzoek.html.

Ikzelf behoor tot de twee mensen waarbij de hoofdpijn na een lange periode toch terugkeerde. Mijn collega hierin is inmiddels weer gestart met B2. Ik (nog) niet. Maar ik kan stellen dat gedurende de 2.5 jaar dat ik B2 geslikt heb, het aantal hoofdpijnaanvallen gehalveerd is. Daarom zeg ik achteraf toch: het was de moeite waard!

NB: De meeste mensen halen ongeveer de helft van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B2 (1,1 mg tot 1,5 mg) uit melk en andere zuivelproducten.

Uit Hoofdzaken, het blad van de Nederlandse Vereniging van Hoofdpijnpatiënten

Terug naar Medisch

Terug naar de Migrainerubriek