NET-SCHRIFT

HET NEGENDE UUR door Pieter Nouwen Het negende uur

De roman 'Het negende uur' door Pieter Nouwen kan het best genoten worden met de muziek van Bachs Matteüspassie op de achtergrond, het liefst in de 'lichte' uitvoering van Nikolaus Harnoncourt.

Het verhaal begint met de kruisiging van Christus, die nu eens NIET als een schaap ter slachtbank wordt geleid, maar die tijdens zijn executie onder helse pijnen zijn handen onder de spijkers van de beul probeert weg te draaien. 'Rond het negende uur joeg een siddering door het getormenteerde corpus van het slachtoffer en met een laatste inspanning riep hij: 'Eli, Eli, lama sabachthani.''

De sprong naar het vervolg van de roman is groot, maar heel kunstig. Als het herhalende thema van een fuga zet de tweede stem in: de dood van bas-bariton Edward Schneider, die omstreeks het negende uur op Goede Vrijdag heeft plaatsgevonden. Diens partituur ligt open bij de Matteüstekst Eli, Eli, lama sabachthani. Moord, zelfmoord, gewoon dood?

Voor het antwoord op die vraag verdiept 'de rechercheur' zich in het leven en de laatste dagen van de dode en diens 'volgelingen'. Hij reconstrueert de geschiedenis van Schneider aan de hand van diverse paperassen.

Jarenlang zong Schneider in de provincie de Christus-partij in Bachs Matteüspassie. Het miskende genie. Zes dagen voor zijn overlijden moet hij invallen en breekt hij door: onder de beroemde dirigent Stanislaus Agincourt zingt hij in het Concertgebouw een van zijn mooiste uitvoeringen. Als een held wordt hij binnengehaald, zoals Christus op Palmpasen in Jeruzalem.

Maar iemand uit zijn omgeving heeft hem als een judas verraden. Hij verklikt aan de krant de godslastering die Schneider tijdens de generale pleegde. De eerste verdachte? Deze Julius Beylevelt pleegt later zelfmoord.

De derde stem in de fuga is een portret van de diep-religieuze Johann Sebastian Bach, die de laatste hand legt aan de Matteüspassie in de week voor de eerste uitvoering op 15 april 1729. Deze drie stemmen komen bij elkaar in het geheimzinnige slot(akkoord). Schneider is tegelijk aanwezig bij die eerste uitvoering, bij de kruisiging op Golgotha en bij zijn eigen begrafenis. Toeschouwer of Christus?

Wie deze drie thema's in een verhaal tot een goed einde weet te brengen, heeft een klassieke roman geschreven. Uitgeverij Thoth, 191 blz. ƒ 32,50

Naar de eerste- , de tweede-, of de derde pagina van NET-SCHRIFT

Terug naar de Boekenrubriek