Marine Historisch Weekend 1999

Een niet geheel onpartijdig epistel door de Technische Commissie Artillerie Vlissingen.

Dit jaar geen optredens op de Vlootdagen maar een Marine Historisch Weekend samen met Saluutbatterij Atkins. Een evenement georganiseerd door het Marinemuseum in het weekend vóór de regulieren vlootdagen. Nou ja, georganiseerd…

Wij konden ons vrijdagavond gelukkig weer in ongeschonden staat aanmelden bij de poort van de Nieuwe Haven in den Helder. De nodige rituelen voor inschrijven namen dit keer gelukkig geen uren in beslag en wij waren nu eens niet als ‘volksdansgroep’ of ‘schietinstructeurs’ in de registers ingeschreven. Dit keer ook geen problemen met het indelen van de kamers. Zowaar de gehele TCA en SBA zijn ingekwartierd in de vrouwenvleugel van de Stormmeeuw! De emancipatie heeft eindelijk ook toegeslagen bij s’lands verdedigers der nationale wateren.

Na een authentiek marine ontbijt (waar wij overigens de verkeerde voedselbonnen voor verstrekt hebben gekregen…broodmaaltijd is iets anders dan ontbijt) begeven wij ons in vol ornaat naar het Ramschip "Schorpioen" welke afgemeerd is in het natte dok waar de TCA en de SBA de demonstraties moeten gaan geven. Dit ramschip heeft voor ons Zeeuwen overigens nog een nostalgisch tintje omdat het jaren als ram(p)schip heeft afgemeerd gelegen in Middelburg.
Hier worden wij ontvangen door Leon Homburg met de woorden: "Goedemorgen dames en heren, wat hebben wij een gezeik gehad met de locatie!". De eerste opzet van het ‘plan de campagne’ was om de TCA op een ponton midden in het natte dok te plaatsen en de SBA aan wal de stukken op te laten stellen en vanuit deze opstelling wat schermutselingen en eventueel een landing van de TCA vanuit een sloep te laten uitvoeren. Laten de heren van de Marine nu niet weten dat op de plek van het desbetreffende ponton twee officiële broedplaatsen voor visdiefjes zijn ingericht. Wij krijgen van Leon een artikel overhandigd uit het lokale Helderse nieuwsblad met de kop ‘VISDIEFJES MOETEN WIJKEN VOOR KANONNEN’ met kreten als ‘ visdiefjes van broedplaatsen geveegd’ ‘SCHANDE’ en ander gespierd taalgebruik. Een compromis tussen Milieu defensie en Trix’ defensie was dus gewenst. De SBA wordt opgesteld aan de werfzijde en de TCA op het ponton afgemeerd aan de kade van de museumzijde met het natte dok als schootsveld. De broedplaatsen worden nu niet verstoord. Zij liggen slechts direct in het schootsveld van beide partijen. Compromissen kunnen dus ook gemaakt worden zonder inbreng van de VN blauwhelmen!
So far so good.

Voor het uitvoeren van demonstraties met authentieke kanonnen is het toch wel een wezenlijk detail dat er zwartkruit aanwezig is. Oeps, dat is er dus nog niet. Om tien uur zouden de eerste demonstraties gegeven moeten worden en om twee uur zou de eerste slag met Atkins beslecht moeten worden…Naast emancipatie hebben de GSM’s hun intrede ook al gedaan bij de marine (de seinvlaggen kunnen nu eindelijk de kast in) en Leon belt zich suf om het kruit op te sporen. Zonder resultaat. Om een uurtje of één ontwaren wij vanaf het dek van de Schorpioen het blakende gelaat van Erik tussen de menigte op de wal. Atkins is gearriveerd…maar nog geen kruit. De TCA peddelt wat rond in de sloep en vuurt het kanon Petite Jean af vanaf de voorplecht met door ons nog meegenomen ladingen. Na het ontschepen begroeten de TCA en de SBA elkaar en is het wachten op kruit. Leon komt met het verlossende woord dat het kruit is opgespoord en een auto van Atkins wordt gecharterd om het op te halen. Tevergeefs…het nummer van de bunker is niet bekend bij de wacht en het kruit wordt niet gevonden. Tweede poging. Verantwoordelijken van de marine en marechaussee worden opgespoord en om een uurtje of drie komt het marechausseebusje met de kostbare lading alsnog aan bij het ramschip. Ladingen worden gemaakt en het evenement kan beginnen.

Na wat schermutselingen met schotenwisselingen van Petite Jean vanuit de sloep en de musketten van de SBA brandt de strijd hevig los onder een strak blauwe hemel en stralende zon. Salvo na salvo wordt van beide zijden van het natte dok uitgewisseld waarbij de nodige kreten over het water schallen. De sloep van de TCA laveert behendig tussen het geweld door en schiet een paar gerichte schoten vanaf de voorplecht richting saluutbatterij. Deze worden beantwoord door een denderend salvo zodat de sloep belaagd wordt door verschrikte en uitgerookte visdiefjes. Na een tactisch besloten bestand worden de demonstraties met Petite Jean van de TCA en de musketten van de SBA zeer goed ontvangen door het aanwezige publiek.
Na gedane arbeid is het goed recreëren en zo besluiten de TCA en de SBA de dag met een bezoek aan het uitgaansleven van den Helder. Wat overigens niet echt noemenswaardig indrukwekkend is. Gelukkig nemen we de gezelligheid zelf wel mee en het wordt een leuke avond.

 

 

Het kruit wordt op de zondag gelukkig wel op tijd afgeleverd zodat we vandaag op tijd kunnen beginnen met de demonstraties. Het weer is wat minder zonnig, maar na de dag van gisteren is dat geen bezwaar in verband met wat rood verbrande armen van de kanonniers en een aardig rood decolleté van een van de marketentsters van de TCA. Dit keer opent SBA het musketvuur op de sloep van de TCA welke argeloos in het natte dok vaart. Na een snelle manoeuvre is Petite Jean voorgaats en kan het vuur beantwoorden. Vanaf het ponton worden salvo’s richting de wal afgevuurd. SBA gaat in de tegenaanval met een musketsalvo, direct gevolgd door een simultaanschot waarbij een perfecte rook-kringel wordt geproduceerd welke zeker een minuut boven het water blijft cirkelen. Onder een salvo van de TCA vaart de sloep richting de wal om een landing uit te voeren. Deze wordt snel uitgevoerd en het contact met de partijen wordt gelegd. Als blijk van goede wil nodigt Cor namens de TCA Andy, Pieter en Erik uit om aan de overzijde van het water te onderhandelen over een bestand. De batterij zou anders geen schijn van kans hebben tegen de salvo’s van de TCA en een op handen zijnde landing. Tijdens deze onderhandelingen wordt op laffe doch slinkse wijze het vaandel van de TCA ontvreemdt door een niet nader te noemen lid van SBA en verborgen na terugkomst aan de wal. Na een felle strijd waarbij alle middelen aangewend worden is het vaandel weer bij de rechtmatige eigenaar en wordt er tot een wapenstilstand besloten.

Over de loop van de gehele dag zijn er nog diverse demonstraties met de kanonnen, musketten en Petite Jean vanaf de sloep. Alles wordt goed bezocht door het publiek van het Historisch Weekend, en van af het ramschip met goedkeuring gevolgd door dhr de Bles, directeur van het Marinemuseum, Leon Homburg en Astrid Hertog.

Na vijf uur wordt een 1-1 gelijkspel besloten tussen de TCA en de SBA. We moeten tenslotte ook nog samen een afscheidsborrel doen. Op aanraden van Leon bezoeken alle partijen samen het Helders café Neptunus met een barvrouw die er leuk uitzag (voor haar leeftijd….) en wordt afscheid genomen van Harry de Bles, Leon Homburg , en Astrid Hertog met haar eigen Leonardo. We kunnen terugkijken op een leuk, gezellig, toch wel ietwat vermoeiend, en aardig zonnig Marine Historisch Weekend 1999. Zowel de TCA als de SBA zijn door het Marinemuseum uitgenodigd om het weekend volgend jaar een vervolg te geven. Een goed voornemen!
(...en dan mogen wij daar wel graag uitjes bij…)

Edwin Loekemeijer
Technische Commissie Artillerie s.v. de Fles Vlissingen