Reanimatie op Internet: De wederopstanding van Pierre Deloeul door Peter Lievense  De Brusselse fotograaf Pierre Deloeul was een saaie man die kinderloos en na een weinig geslaagde carrière anoniem en op onbekende datum aan het begin deze eeuw het leven liet.

De Middelburgse kunstenaar Kees Brandenburg geeft Deloeul een tweede kans. Beginnend    met de correspondentie van de Belgische fotograaf, die Brandenburg op een rommelmarkt  vond, wil hij een nieuwe Deloeul op Internet tot leven wekken. Daarbij moet een zoektocht nieuwe feiten aandragen en moet de fantasie de witte vlekken op vullen. Vakbroeders, vertalers en onderzoekers worden uitgenodigd om online mee te werken aan de wederopstanding. Een Swiki-server wordt de virtuele werkplaats.
 

Levenslicht

Pierre Deloeul zag het levenslicht op 10 oktober 1842 in Brussel en trad later in het huwelijk met de Duitse Jeanne Agnes Helmstaedt. Hij verdiende de kost door met een zware houten camera en dozen vol glazen negatiefplaten van museum naar museum te sjouwen om daar het werk van de toen bekende schilders vast te leggen. Zijn werk verkocht hij aan uitgevers van ansichtkaarten. Deloeul had een zaakje aan de Rue de la Pépinière in Brussel op nummer zes, in de schaduw van het koninklijk paleis. Ondanks de vorstelijke locatie een weinig glamoureus bestaan: een teruggevonden nota leert dat een veertigtal prenten van schilderijen als de Uittocht naar Egypte hem slechts 342 francs opleverden.
 

Begin jaren negentig van de vorige eeuw leek zijn carrière een wending te nemen. Hij vestigde zich enige tijd in Parijs en fotografeerde onder andere het interieur van de beroemde abdij van Mont Saint Michel.
In de map met correspondentie van de fotograaf trof Brandenburg onder andere de werkvergunning  aan die Deloeul in 1891 van de Parijse politie-prefect kreeg. ,,De meeste, feitelijke informatie over Deloeul komt van die vergunning. Verder is er nauwelijks iets over hem bekend. De map bevat voornamelijk brieven van kunstenaars waarin ze hem al dan niet  toestemming  geven om hun werk te reproduceren.'‘
 

Project

Brandenburg begon een Deloeul-website als project. ,,Ik wil niet zozeer alles exact te weten komen. Maar met alles wat er over hem boven water komt, valt er iets te maken wat een oorsprong heeft in deze tijd. Ik kan een andere kunstenaar vragen om nu een schilderij te maken dat Deloeul gefotografeerd zou kunnen hebben. Iemand kan een foto maken van werk dat hij op de plaat gezet heeft. Of een kunsthistoricus schrijft een stuk over de schilders wier werk Deloeul gefotografeerd heeft.'‘
 

Intrigerend is een afwijzing van Graaf Jacques de Lalaing die Deloeul verbiedt een oorlogsmonument op zijn landerijen te fotograferen. Vanzelfsprekend gaat Brandenburg op zoek naar het monument.  ,,Tussen de regels kun je opmaken dat de graaf de rechten aan een andere fotograaf heeft gegeven. Maar wat vooral boeit is dat hij schrijft dat de locatie fotograferen onmogelijk maakt.'‘

Terzijnertijd zal het nog onbekende ‘Monument des Anglais' als quick-time panorama op de website te bewonderen zijn. Krijgt Deloeul toch nog zijn zin.
Op de verschillende locaties die een rol speelden in Deloeuls leven, wil Brandenburg een kopie van het naamkaartje van de fotograaf achter laten waarop ook de url staat vermeld. Zo krijgen werkelijke adressen een verbinding met de virtuele locatie.
 

Swiki

Brandenburg installeerde een Swiki-server op zijn Mac die als werkplaats moet dienen voor iedereen die online mee werkt. Swiki is een webserver geïntegreerd in Squeak, een openscource ontwikkelomgeving, die net als Java met een virtual machine op zowel Mac, Windows als Unix draait. Swiki is bij uitstek interactief.

Iedere bezoeker kan bestaande pagina's en bestanden uitbreiden of aanpassen: ideaal voor samenwerkingsprojecten. Swiki  wordt in de VS dan ook vooral in het onderwijs gebruikt.
De bezoeker kan via een link op de website, waar het gros van de afbeeldingen te zien zullen zijn, doorklikken naar de Swiki-server in Brandenburgs atelier. ,,Daarop komt een zoekdagboek, een lijstje waarop de klussen verdeeld worden en de bijdragen van de deelnemers.'‘

Uit de correspondentie blijkt dat het bergafwaarts ging met Deloeul aan het eind van zijn leven. Zijn vrouw vraagt een afwijzende schilder alsnog toestemming om reeds gemaakte foto's te mogen reproduceren. Deloeul ligt dan ziek te bed in zijn geboorteplaats. Haar smeekbeden mochten niet baten. Misschien dat de negatieven nu op Internet gereproduceerd  kunnen worden.
 
 
 

ziet u geen menubalk links?

klik dan hier!