Hoewel het halve bedrijfsleven met een organiser op zak loopt, komt een bedrijfsbrede aanschaf van een en hetzelfde model voor alle medewerkers vrijwel niet voor. De manager koopt zijn Palm Pilot of Series V gewoon zelf bij de retailhandel.
Een nieuwe generatie zakcomputers, die met JAVA en Office-pakketten overweg kan en probleemloos internet, kan daar verandering in brengen.
 
 
 

Handheld evolueert tot digitaal Zwitsers zakmes     door Peter Lievense Het toekomstbeeld dat regelmatig in de wat minder serieuze pers opduikt; een soort digitaal Zwitsers zakmes waarmee de gebruiker kan telefoneren, e-mailen, websurfen, en videobeelden maken, verzenden en ontvangen, en dat bovendien met alle kantoorapplicaties uit de voeten kan en als database fungeert, bestaat nog niet. Bovendien is het maar de vraag of de gebruiker daarop zit te wachten.

De mobiele beller wil vooral een zo klein mogelijk apparaatje en de lettervreter die onderweg of bij een klant notities wil invoeren gruwt van het touchscreen met handschriftherkenning en wil gewoon een toetsenbord. De verwachting is dan ook dat er een grote verscheidenheid aan mobiele apparatuur zal blijven bestaan: van ultra-kleine mobiele telefoons die op een bescheiden schermpje e-mail en aangepaste webpagina's kunnen ontvangen tot zakcomputers die de functionaliteit van de desktop bezitten en die dankzij een grotere bandbreedte van het mobiele net direct verbonden zijn met het bedrijfsnetwerk en Internet.

Vorig jaar werden er volgens Dataquest wereldwijd ongeveer vier miljoen handhelds verkocht tegen 160 miljoen mobiele telefoons. De mogelijkheden van Internet-gebruik met de zakcomputers zal de verkoop hiervan flink doen stijgen, verwachten de analisten.
Gartner voorspelt dat over vier jaar meer mensen met intelligente telefoons en pda's op Internet zullen inloggen dan met pc's.
Voorlopig zijn die mogelijkheden nog beperkt. Het blijft veelal bij e-mailen door de handheld aan een mobiele telefoon te koppelen. De beperkte bandbreedte (9.6 kbps) van het mobiele netwerk is de voornaamste bottleneck.
 

Bandbreedte
 

Over enkele jaren moet het derde generatie mobiele netwerk Wideband-CDMA wereldwijd operationeel worden dat onder gunstige omstandigheden een bandbreedte biedt van twee MB per seconde. Maar achter de schermen werken operators en telecom-leveranciers nu al nauw samen om die flessenhals op te rekken, weet Dirk Bout, Dataquest-analist in Amsterdam. ,,Door een aantal GSM-kanalen samen te bundelen als High Speed Circuit Switched Data, kan een acht keer hogere snelheid worden geboden. Maar het is de vraag of de operators die capaciteit willen vrij maken voor iemand die data wil versturen. De vraag naar bandbreedte voor spraaktelefonie is tenslotte enorm.'‘

Bout zet zijn geld op General Packet Radio Service-technology. ,,Anders dan bij HSCSD, waarbij de gebruiker net als bij een gewoon GSM-gesprek een lijn moet opbouwen om data te verzenden of te ontvangen, wordt bij GPRS verzonden data, zoals e-mail, gewoon ontvangen wanneer het toestel is aangeschakeld. Er wordt dan ook niet betaald naar de duur van de verbinding, maar voor de hoeveelheid verzonden data. Bovendien maakt dit systeem snelheden van 115 kilobits per seconde mogelijk. Onder andere Telfort heeft aangekondigd binnenkort met GPRS te starten. Ik verwacht begin volgend jaar de eerste apparaten hiervoor op de markt.'‘

 Overigens is Bout sceptisch over de haalbare snelheden. ,,Alle systemen, ook het derde generatie net, zijn onderhevig aan de restricties van het radiokanaal. Wanneer er meer gebruikers tegelijkertijd bezig zijn, zal de performance dalen. Bepaalde applicaties zullen dan ook niet goed functioneren. Ik verwacht wel dat het gebruik heel groot zal worden, maar dan vooral voor e-mail en bijvoorbeeld personal information management.'‘
 

Internet-pagina's

Een andere manier om ondanks de geringe bandbreedte bijvoorbeeld Internet-pagina's te kunnen ontvangen, is de bestanden kleiner maken.
Verschillende spelers op deze markt, als Ericsson, Nokia, IBM, Intel en Motorola, ontwikkelden daartoe het Wireless Application Protocol (WAP). Dit protocol, dat gebruik maakt van Extensible Mark-up Language (XML) om HTML-pagina's van flink wat vet te ontdoen, moet de standaard worden voor Internet-toegang voor mobiele apparatuur.
 

Marktleider 3Com kwam met een eigen oplossing. Het bedrijf, dat wereldwijd volgens Dataquest goed is voor ruim veertig procent van alle pda's, lanceerde in de VS de Palm VII Connected Organizer. Om de bandbreedte optimaal te benutten bedacht 3Com ‘web-clipping' waarbij alleen de essentiële gegevens van een webpagina gecomprimeerd worden verzonden. De gebruiker betaalt voor een abonnement ongeveer tien dollar per maand en kan daarvoor behalve e-mailen ook informatie ontvangen van grote uitgevers als The Wall Street Journal, USA Today en Yahoo.

Henk Dinkelaar, country manager 3Com Palm Pilot in Nederland, is enthousiast. ,,Het is een draadloze Internetverbinding. Je klapt een antennetje op en in een paar seconden heb je verbinding. Ale grote content-providers kunnen er aan mee doen. Wij geloven niet in een tweede html-standaard. Daarom hebben we voor een systeem gekozen waarbij de providers eenmalig enkele kleine wijzigingen in hun site moeten aanbrengen in plaats van twee sites te onderhouden.'‘

Dinkelaar verwacht dat dit systeem ook in Europa zal worden geïntroduceerd. Maar voor het zover is zijn er nog enkele obstakels. ,,Wij maken gebruik van het radio-datanetwerk Mobitex. In Europa is er nog geen dekkend pakketswitched netwerk. Maar we zijn aan het kijken hoe we dat gaan oplossen. Het ligt niet in onze aard om maar af te wachten tot die mogelijkheden hier een keer worden aangeboden. Als wij voor Europa op korte termijn een goede oplossing vinden, zou dat wel eens bepalend kunnen zijn voor de rest van de markt.'‘
 

Borstzak

De succesvolle Palm Pilot is een klein apparaatje zonder toetsenbord dat in de borstzak past. Dinkelaar kent zijn klanten. ,,Wanneer je veel tekst wil invoeren, moet je dat niet met een Palm Pilot doen. Onze klanten willen vooral data bij zich hebben: een agenda, adressen, databases, mailtjes en bijvoorbeeld een to-do lijstje. Met de Connected Organizer kun je bovendien in een paar seconden beurskoersen of verkeersinformatie en e-mail binnen halen.'‘

3Com houdt eigenwijs vast aan haar eigen besturingssysteem Palm OS, ondanks het feit dat de concurrentie zich in twee grote kampen verenigt. Dinkelaar is niet bang dat 3Com tussen de Windows CE-systemen en de Symbian-groep vermangeld zal worden. ,,Dat roept iedereen al jaren, maar voorlopig zijn we veruit de grootste partij. De handhelds met CE slaan niet aan. Het marktaandeel van Microsoft is klein en groeit ook niet. En Symbian is nog niet eens op de markt.'‘
 

Symbian startte in juni 1998 als joint-venture van Nokia, Ericsson, Motorola en Psion met als doelstelling het Epoc-besturingssysteem van die laatste verder te ontwikkelen tot standaard voor een nieuwe generatie palmcomputers en slimme telefoons. Inmiddels is de groep deelnemers flink uitgebreid. Eind mei maakte ook het Japanse concern Matsushita, producent van Panasonic-apparatuur, bekend middels de aankoop van negen procent van de aandelen tot Symbian toe te treden.

Het Engelse Psion heeft met haar Series 3 en Series 5 volgens Dataquest een wereldwijd marktaandeel van dertien procent. Psion richt zich op een andere groep gebruikers dan 3Com. De machines zijn uitgerust met een toetsenbord en bieden beduidend meer mogelijkheden voor zakelijk gebruik. In september komt er volgens marketing manager Linda Schulte van Psion Nederland een nieuwe, Nederlands-talige  uitvoering van de Series 5 op de markt die de integratie met het bedrijfsnetwerk makkelijker maakt. 

,,De nieuwe Series 5 heeft een Java-virtual machine aan boord. Ontwikkelaars kunnen dus een programma dat ze voor een bedrijf hebben ontwikkeld ook gebruiken voor de Psion. Bovendien is de koppeling met de Office-pakketten uitgebreid. E-mailsoftware wordt standaard meegeleverd. Met de Ericsson SH888 kan gemakkelijk via een infrarood-oog verbinding met Internet worden gezocht.'‘
 

Prive-aanschaf

Momenteel worden de Psions grotendeels privé door de werknemers aangeschaft. Schulte verwacht echter dat dat binnenkort gaat veranderen. ,,We hebben grote klanten waarbij bijvoorbeeld ‘s ochtends vanuit Lotus Notes de database met marketing gegevens bij iedereen van die afdeling op de Psions wordt gezet. Dat verhoogt het service niveau en verlaagt de kosten.'‘
 

Schulte ziet dan ook mogelijkheden voor het resellers-kanaal. ,, Wanneer de reseller zijn klanten deze mogelijkheden duidelijk kan maken, zal een ondernemingen eerder geneigd zijn de palmtops bedrijfsbreed aan te schaffen. Nu gaat het grootste deel nog via de retail, maar er ligt een markt open voor de reseller.'‘

Volgens Dataquest draait op 25 procent van alle zakcomputers Windows CE. Ondanks de grote namen als Compaq, HP en Sharp stijgt dit marktaandeel niet.
Windows CE heeft relatief veel geheugen en processorkracht nodig. Bovendien is CE vanuit de pc-filosofie ontwikkeld. De zakcomputer vereist een andere kijk op het gebruik menen de analisten. Niet voor niets roert Microsoft zich sterk op de mobiele markt, weet Dick Bout van Dataquest. 

,,Microsoft heeft recent grote investeringen gedaan in bijvoorbeeld AT&T. Bovendien heeft het Sendit overgenomen, een Zweeds bedrijf dat software verkoopt waarmee je bijvoorbeeld e-mail kunt ontvangen op je GSM aan alle Europese operators. Nu gaat Microsoft ook samenwerken met British Telecom. Natuurlijk hopen ze daarmee Windows CE beter te positioneren. Maar BT doet ook veel aan onderzoek en ontwikkeling van enterprise software. Samen zullen ze bijvoorbeeld Outlook-achtige programma's ontwikkelen voor de mobiele markt.'‘
 

Retailzaken

De meeste zakcomputers vinden hun weg naar de gebruiker via de grote retailzaken als Raf, Radio Correct en Dunnet. Product manager Tijn Bettink van Raf in Amsterdam heeft alle bekende merken in het assortiment. Hij vindt het moeilijk de kansen van de verschillende besturingssystemen in te schatten.

,,Toen ik twee jaar geleden de eerste Palm Pilot onder ogen kreeg, vond ik het maar een vreemd apparaat. Je was toch gewend aan een toetsenbord. Nu is de Palm Pilot het meest succesvolle apparaat. Het gaat niet zozeer om kwaliteit als wel marketing en de beschikbaarheid van tools. Voor de Palm Pilot zijn er zelfs barcode-readers verkrijgbaar. Maar je weet het nooit. Wie weet koopt Microsoft straks 3Com op en gooit het de Palm Pilot in de prullenbak.'‘

Ook bij Bettink komt de zakelijke klant voornamelijk als consument binnen. Hij is niet bang dat hij zijn marktaandeel aan de automatiseringsbedrijven zal kwijt raken wanneer het bedrijfsleven de zakcomputer ontdekt. ,,De omzet stijgt elk kwartaal en ik verwacht dat dat ook zo zal blijven. Wij verkopen aan het MKB en de betere consument. De monteur die op locatie via zijn Communicator te horen krijgt dat er ergens een ketel plat is, valt niet in ons marktsegment. Bovendien is het een markt die veel specifieke kennis vereist.'‘

Directeur Ger J. Metselaar van Mecom Automatisering  in Bedum, Groningen, heeft verschillende zakcomputers in de portfolio. Maar hij raakt ze aan de straatstenen niet kwijt. ,,Wij verkopen, installeren en beheren netwerken. Een enkele keer vraagt een klant om een Philips Velo of een CE-machine van HP, maar dan zie ik ze later bij hen in de kast liggen. Ik heb er hooguit enkele tientallen verkocht de afgelopen jaren, terwijl de notebooks niet aan te slepen zijn. Ik verwacht dan ook eerder dat mobiel Internetten vooral met een notebook en een mobiele telefoon zal gebeuren.'‘
 

ziet u geen menubalk links?

klik dan hier!