PE1MWB projekten
PRINT (Print Circuit Board)


Als reactie op de vraag is er een printje van, schreef ik een FAQ...

73 Jeroen, PE1MWB


FAQ
Printed Circuit Board
IS ER EEN PRINTJE VAN?

die regels overslaan die niet op jou slaan..

+ Er wordt bedoeld of je er één liefst gratis kan leveren en liefst met de onderdelen daarbij. We vinden het leuk om iets zelf te maken.... Of het is niet te koop maar we willen het wel hebben...
+ Er zijn bouwpakketten in de reguliere handel verkrijgbaar, o.a. de firma Velleman die afzet heeft bij vele winkels in het hele land en de firma Conrad, een bekend postorderbedrijf.
+ Hoe specifieker de wens, hoe moeilijker het wordt. Immers het loont niet om een enkele printen te verhandelen. Soms kan je het treffen en is er bij een vereniging een project en kan je daar goedkoop aan een print komen. Kijk vooral in de verenigingsbladen.
+ De meeste denken dat de auteur van een ontwerp wel printen en onderdelen kan leveren. Dat is soms het geval, maar de meeste keren niet. Je zult pas printen kunnen kopen als het ontwerp bij een groot publiek populair is. Als de auteur printen en eventueel onderdelen levert, zal het echt wel bij het ontwerp staan!
+ Tot slot bedenk dat als je iets wil (na)maken, maar niet kunt omdat je daar hulp bij nodig hebt, je een beroep kan doen op betaalde professionele hulp, of op een vriendendienst. Dat betekent in principe dus niet de auteur. Die heeft zijn bijdrage al geleverd in de vorm van het ontwerp. Vrienden waar je een beroep op kan doen, vindt je wellicht bij een vereniging, immers die leden hebben gezamenlijk een doel en proberen elkaar daarvoor dienstig te zijn. Professionele hulp is er ook, er zijn diverse bedrijven die prototypen maken, maar daar hangt ook een behoorlijk prijskaartje aan! Denk in ieder geval aan honderden guldens per printje.
Alhoewel?! Enkelzijdig epoxi print 10x10 cm, vertind, met ca. 100 gaten, slechts f 20,- incl. BTW. Informeer eens bij dit éénmans-bedrijf: Melieste Printservice Darincstraat 5, 4761 JR  Zevenbergen, telefoon: 0168-37.04.55, www.melieste.nl
KAN HET OOK ANDERS? + Al eens gedacht aan gaatjes/streepjes board!
+ Wist je dat je van een print ook koper sporen kunt opnemen door ze eerst in het koper te snijden en daarna met een stevige soldeerbout (60 W) het spoor eraf te duwen.
+ Vroeger had met geen printen, toen werd alles zo aan elkaar gezet. Slechts een enkel steunpunt heb je nodig. Dat gaat in deze tijd ook nog uitstekend als je een printplaat gewoon als massavlak ziet en daarop met minieme stukjes printplaat steunpunten lijmt
HOE KRIJG IK HET ONTWERP OP DE PRINT? + Er zijn vele mogelijkheden. Kijk hiervoor eens op Internet, de verenigingsbladen, verenigingsarchieven, vraag eens aan clubgenoten, duik de bibliotheek in.
+ Kopieer ontwerp of een teken een ontwerp op 5 mm ruitjes papier. De meeste onderdelen zijn gebaseerd op een raster van 1/10 inch. Voor hobby kun je best 2,5 mm aanhouden, dat is uitstekend te projecteren in een 5 mm raster.
+ Zaag een stuk printplaat op de juiste grootte en plak deze met twee stukjes tape aan de achterkant van het getekende ontwerp. Tegen het licht in kan men de positie goed bepalen.
+ Sla met een scherpgemaakte hardstalen spijker ter plaatse waar de gaatjes moeten komen putjes in het koper. Ze dienen later ook nog eens als centrering bij het boren
+ Maak de print goed schoon met JIF of een ander schuurmiddel (de printplaat moet vetvrij zijn!!). Teken met een DALO-print- tekenpen of een watervaste merkstift de leidingen die van geslagen putje naar putje gaan. Rond de putjes een eilandje ronden.
+ Fotografisch kan ook. Kopieer het ontwerp op een transparant. Een computer kan het ontwerp met de laserprinter op een overheadsheet afdrukken. Controleer de zwarting! Druk nogmaals af opdezelfde sheet. Of werk het eventueel bij met een merkstift.
+ Zet een op maar gemaakt stuk printplaat met twee stukjes tape vast achter op transparant. Druk met een houten plankje bekleed met vilt o.i.d. het geheel aan tegen een glasplaat. Belicht de print met een hoogtezon. Met een 55 W kwartslamp straler is dat op 40cm afstand 5 minuten.
+ Ontwikkelen van de print gaat het beste met speciale ontwikkelaar, maar met natronloogoplossing gaat het ook goed. Gebruik plastic handschoenen, want je huid lost er ook in op. Door met een wattestaafje licht over de printplaat te wrijven, heb je het proces aardig in de hand. Binnen 2 minuten is het contrast goed zichtbaar en neemt niet verder toe, dit is de tijd om te stoppen. Nu met ruim water af spoelen.
+ De natronloog oplossing van 10g loog per liter water werkt beter als het warm is, ca.50 graden celcius. Daarom kan je er zo geen voorraad van houden. Voor de voorraad maak je echter een sterkere oplossing van 50g loog per liter koud water. Voeg het loog toe aan het water en niet andersom (er komt warmte vrij, pas op je ogen!). Later kun je op 1 volume deel van de voorraad 4 volume delen water van 60 graden celcius toevoegen.
HOE ETS IK DE PRINT? + Ook hier zijn vele mogelijkheden. Kijk ook hiervoor weer eens op Internet, in de verenigingsbladen, verenigingsarchieven, vraag eens aan clubgenoten, duik de bibliotheek in.
+ Gebruik als etsbak een smalle glazen bak. Je kan hem ook zelf maken van glas en siliconenkit.
+ Je kan als etsmiddel ijzerchloride gebruiken. Via drogist of apotheek is het misschien wel te bestellen, maar erg duur. Het ligt voor de hand om technisch zuivere ijzerchloride te gebruiken. Dit is in pellets of gruis te verkrijgen. Los dit volgens de bijgeleverde gebruiksaanwijzing op in water. Je kan erg lang doen met dit etsmiddel, maar dan moet je wat zoutzuur toevoegen en tijdens het etsen zuurstof inbrengen met een luchtpomp. Ventileer de ruimte tijdens bedrijf en sluit daarna de etsbak goed af.
+ Het inbrengen van lucht is ook nodig voor de circulatie van de etsvloeistof
+ Etsen moet binnen 10 minuten, anders worden de banen ook zijdelings weggevreten. Daarom is het belangrijk dat de etsvloeistof wordt verwarmd. Dit kan eenvoudig met een 220V verwarmingselement in een glazenbuis.
+ Na het etsen de print afspoelen met ruim water en verder schoonmaken met thinner.
HOE BOOR IK DE GAATJES? + Gebruik en miniboormachine. Er zijn ook speciale kleine printboormachientjes te koop. De gaatjes zijn in de orde van 0.7 tot 1.2 mm. 1 mm is echter in de meeste gevallen wat groot, beter is om standaard 0.8mm toe te passen. Voor onderdelen als instelpotmeters is 1.2 mm wel fijn.
+ Gebruik een boorstandaard als je geen vaste hand hebt, de boortjes breken gemakkelijk!
Overigens de boortjes zijn snel bot en ze zijn duur. Dus een wezenlijke kosten post voor de uiteindelijke print!
HOE CONSERVEER IK DE PRINT? + Koper oxydeert en daarom spuit je het beste de koperzijde van de print in met soldeerlak.
+ Na het solderen kun je ook haarlakspray spuiten, liever dan plasticspray. De laatste is rommel als je weer moet solderen.
WAAR HAAL IK HET MATERIAAL?
5 mm ruitjes papier
Overheadsheets
Watervaste merkstift

DALO-print-tekenpen
Printplaat
Fotogevoelige printplaat
Soldeerlak Kontakt SK10
Printboormachine

Ijzer(III)chloride

Plastic handschoenen
60 W soldeerbout

Thinner
Zoutzuur
Natronloog





Schuurmiddel

Luchtpomp/slang/blokje
Verwarmingelement


55 W UV kwartslampstraler

Etsbak

Hema,
V&D


Conrad,
elektronica vakhandel




www.polymetaal.nl

Bouwmaterialen/gereedschap handel


Drogist / Verfhandel

Bij de drogist. Ook wel caustic-soda genoemd en als gootsteen ontstopper verkijgbaar. Als er enkel ontstopper staat vermeld kijk dan of er NaOH wordt gebruikt en niet een of ander zuur.

Buurtsuper

Aquariumhandel
Aquariumhandel levert elementen zonder thermostaat.

Rommelmarkt

Glazen 'accu' bak bij Blokker, of een complete etsbak (ca.120,- bij de vakleverancier)


WAT DOE IK ALS IK EEN PRINTJE ALLEEN WIL HEBBEN? Dan koop je er één. Maar wat doe ik als ik er geen kan kopen? Dan maak je er één. Maar wat doe ik als ik er geen kan maken. Dan leer je hoe je dat moet doen. Maar als ik niet kan leren? Dan weet je niets, dan kan je niets, dan kan je alleen kopen, en als er dan geen te koop is, HEB JE NIETS.

Uhh ja, heeft u alles eigenlijk wel gezien? Of wilt u toch nog even terug naar het begin?   Of toch nog even kijken naar de andere projekten?

PE1MWB Projekten Overzicht


© Overname van artikelen alleen NA toestemming (meestal heb ik geen bezwaar voor HAM-radio doeleinden)