Grootheden en Eenheden

In de natuurwetenschappen onderzoeken we eigenschappen van voorwerpen, stoffen, organismen en verschijnselen. Zo gauw je zo'n eigenschap kunt meten noemen we het een grootheid. Je kunt aan zo'n eigenschap een getal toekennen.

Zo is b.v. de eigenschap lengte wel een grootheid omdat je kunt zeggen lengte = 2 meter maar de eigenschap geur niet want je kunt er geen getal achter zetten.

Samengevat:

Een grootheid is een eigenschap die je kunt meten

Achter het getal moet een maat komen te staan want het maakt natuurlijk wel uit of de lengte van iets twee meter of twee kilometer is. Zo'n maat noemen we een eenheid.

Onthoud:

Een eenheid is een maat

Eenheden worden meestal afgekort. De volgende afkortingen moet je kennen:

m = meter, g = gram, s = seconde, A = ampère, N = newton, J = joule, W = watt, L = liter, m2 = vierkante meter, m3 = kubieke meter

Vroeger gebruikte bijna ieder land zijn eigen eenheden. Dat was erg verwarrend toen die landen handel gingen drijven. Zo is b.v. de franse mijl een andere afstand dan de engelse mijl. In de tijd van Napoleon heeft men daarom een aantal eenheden afgesproken om dezelfde eenheden te gaan gebruiken. De meeste landen doen hier nu aan mee. Over eenheden zijn nog veel leuke dingen te vertellen. Klik hier om meer te lezen.

Grootheden meet je met een meetinstrument. Kracht meet je b.v. met een veerunster, temperatuur met een thermometer en luchtdruk met een barometer.

Tenslotte staat er voor de eenheid vaak een vermenigvuldigingsfactor. Deze gebruikt men om de getalwaarde van een grootheid korter op te schrijven. Je kunt b.v. schrijven dat de afstand van de aarde tot de zon 150.000.000.000 meter is maar je kunt dat ook schrijven als 150 gigameter. Vermenigvuldigingsfactoren worden altijd afgekort.

De volgende moet je kennen:

G	giga	x 1.000.000.000	x miljard
M	mega	x 1.000.000	x miljoen
k	kilo	x 1000	x duizend
h	hecto	x 100	x honderd
da	deca	x 10	x tien
d	deci	x 0,1	x een tiende
c	centi	x 0,01	x een honderste
m	milli	x 0,001	x een duizenste
	micro	x 0,0000001	x een miljoenste
n	nano	x 0,0000000001	x een miljardste

Opdracht 1:

Grootheden, eenheden, meetinstrument of vermenigvuldigingsfactor?

Opdracht 2:

Vermenigvuldigingsfactor